“พระเจ้าอยู่หัวเป็นน้ำ ฉันจะเป็นป่า ป่าที่ถวายความจงรักภักดีต่อน้ำ พระเจ้าอยู่หัวสร้างอ่างเก็บน้ำ ฉันจะสร้างป่า”
พระราชดำรัสนี้ของ สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ที่พระราชทานแก่ราษฎรบ้านถ้ำติ้ว อำเภอส่องดาว จังหวัดสกลนคร เมื่อวันที่ 20 ธันวาคม พุทธศักราช 2525 มิได้เป็นเพียงคำเปรียบอุปมาธรรมดา หากแต่สะท้อนถึงพระราชหฤทัยอันเปี่ยมด้วยพระเมตตา พระวิสัยทัศน์อันยาวไกล และพระราชจริยวัตรในการทรงร่วมบำบัดทุกข์บำรุงสุขของพสกนิกรเคียงข้างพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวอย่างแท้จริง
พระองค์ทรงตระหนักว่า ‘น้ำ’ คือแหล่งกำเนิดชีวิตของประชาชนและผืนแผ่นดิน ดุจพระราชกรณียกิจของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวในขณะนั้น ที่ทรงสร้างอ่างเก็บน้ำและโครงการพัฒนาทรัพยากรน้ำเพื่อบรรเทาความทุกข์ยากของประชาชน ในขณะเดียวกัน “ป่า” คือรากฐานของสมดุลธรรมชาติ เป็นแหล่งกำเนิดน้ำหล่อเลี้ยงผืนดิน พระราชดำรัสนี้จึงเปรียบเสมือนคำประกาศพระราชปณิธานของสมเด็จพระพันปีหลวง ว่าจะทรงทุ่มเทพระกำลังเพื่อสร้างและฟื้นฟูผืนป่าของชาติ เป็นการสนองพระราชดำริของพระมหากษัตริย์ผู้เป็นน้ำ อันเป็นหัวใจของระบบนิเวศและชีวิตของประชาชนไทย
ในพระราชดำริของพระองค์ ป่าไม่ได้เป็นเพียงพื้นที่สีเขียว หากแต่คือชีวิต ความยั่งยืน และความมั่นคงของประเทศ พระองค์ทรงริเริ่มโครงการฟื้นฟูป่าต้นน้ำในหลายจังหวัด โดยมุ่งหวังให้ประชาชนสามารถอยู่ร่วมกับธรรมชาติได้อย่างสมดุลและยั่งยืน เสริมสร้างรายได้แก่ราษฎร ฟื้นคืนระบบนิเวศ และนำไปสู่การพึ่งพาตนเองอย่างมั่นคง
พระราชดำรัสอันทรงพลังนี้จึงมิใช่เพียงคำตรัส หากแต่คือ มหาปณิธานแห่งการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติควบคู่กับการพัฒนาคุณภาพชีวิตของประชาชน แสดงถึงพระราชบทบาทในฐานะ ‘พระมารดาแห่งผืนแผ่นดิน’ ผู้ทรงหล่อเลี้ยงชีวิตของปวงชนด้วยทั้งความรัก ความหวัง และการลงมือปฏิบัติอย่างจริงจัง
แม้กาลเวลาจะล่วงเลยกว่า 40 ปี แต่พระราชดำรัสนี้ยังคงเป็นแรงบันดาลใจอันยิ่งใหญ่ที่ตราตรึงอยู่ในหัวใจของคนไทย สืบทอดพระราชปณิธานให้ทุกคนร่วมกันอนุรักษ์ป่าไม้และทรัพยากรธรรมชาติ เพื่อรักษาความอุดมสมบูรณ์ของผืนแผ่นดินไทยให้อยู่คู่ชาติและประชาชนตราบนิรันดร์...
น้อมสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณเป็นล้นพ้นอันหาที่สุดมิได้
