“…ข้าพเจ้านั้นภูมิใจเสมอมาว่า คนไทยมีสายเลือดของช่างฝีมืออยู่ทุกคน ไม่ว่าจะเป็นชาวไร่ ชาวนา หรืออาชีพใด อยู่สารทิศใด คนไทยมีความละเอียดอ่อน และไวต่อการรับศิลปะทุกชนิด ขอเพียงแต่ให้เขาได้โอกาสฝึกฝน เขาก็จะแสดงความสามารถออกมาให้เห็นได้…”
- พระราชดำรัสของ สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง พระราชทานแก่คณะบุคคลต่างๆ ที่เข้าเฝ้าฯ ถวายพระพรชัยมงคลเนื่องในโอกาสวันเฉลิมพระชนมพรรษา ณ ศาลาดุสิดาลัย สวนจิตรลดา พระราชวังดุสิต เมื่อวันที่ 11 สิงหาคม 2532
ในทุกเส้นด้ายที่ถักทอ ทุกลายผ้าที่ปรากฏ ไม่ได้เป็นเพียงงานฝีมือ แต่คือเรื่องราวของความรัก ความหวัง และพระมหากรุณาธิคุณที่แผ่ไพศาลไปถึงประชาชนไทยทั่วแผ่นดิน โครงการศิลปาชีพจึงไม่ใช่แค่โครงการ แต่คือสายใยแห่งชีวิตที่พระองค์ทรงถักทอด้วยพระเมตตา เพื่อให้คนไทยยืนหยัดอย่างมีศักดิ์ศรี
จุดเริ่มต้นจากพระราชหฤทัย…
พระองค์ทรงตระหนักถึงความยากลำบากของประชาชนในชนบทที่มีรายได้ไม่แน่นอนจากการเกษตร และทรงเห็นคุณค่าของงานหัตถกรรมพื้นบ้านที่กำลังจะสูญหาย จึงมีพระราชดำริให้ส่งเสริมอาชีพเหล่านี้ เพื่อให้ประชาชนมีรายได้เสริมและภูมิใจในรากเหง้าของตนเอง และเมื่อวันที่ 21 กรกฎาคม พ.ศ. 2519 พระองค์ทรงก่อตั้ง มูลนิธิส่งเสริมศิลปาชีพฯ ขึ้น เพื่อเป็นศูนย์กลางในการฝึกฝนและพัฒนางานหัตถกรรมไทย พร้อมทั้งรับซื้อผลิตภัณฑ์จากราษฎรด้วยพระราชทรัพย์ส่วนพระองค์ เพื่อให้เกิดความมั่นคงในอาชีพและรายได้
ศิลปาชีพไม่ได้เป็นเพียงงานฝีมือ แต่เป็นงานศิลป์ที่สะท้อนความงดงามของวิถีไทย เช่น การทอผ้าไหมมัดหมี่ การปักผ้า การทำเครื่องเงิน และงานแกะสลักไม้ ทุกชิ้นงานคือเรื่องราวของความอดทน ความประณีต และความรักในวัฒนธรรมไทย
โครงการศิลปาชีพจึงเป็นมากกว่าการสร้างรายได้ แต่เป็นการสร้างศักดิ์ศรีและความภาคภูมิใจให้กับประชาชน พร้อมทั้งรักษามรดกทางวัฒนธรรมไทยให้คงอยู่สืบไป พระราชดำริของพระองค์จึงเป็นแรงบันดาลใจให้คนไทยตระหนักถึงคุณค่าของงานฝีมือและความสำคัญของการอนุรักษ์ภูมิปัญญาไทย
วันนี้ เมื่อเรามองเห็นผ้าไหมที่พลิ้วไหว หรือเครื่องเงินที่ส่องประกาย จงระลึกว่าเบื้องหลังความงดงามนั้นคือพระมหากรุณาธิคุณที่ทรงมอบให้แก่แผ่นดินไทย เพื่อให้ทุกชีวิตมีความหวัง มีอาชีพ และมีศักดิ์ศรีอย่างยั่งยืน
น้อมสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณเป็นล้นพ้นอันหาที่สุดมิได้
